Để thành lập một doanh nghiệp tại Việt Nam, các nhà đầu tư hoặc chủ doanh nghiệp cần phải tuân thủ một số điều kiện và thủ tục pháp lý cụ thể. Dưới đây là những điều kiện thành lập doanh nghiệp mới nhất:
1. Chọn loại hình doanh nghiệp
Doanh nghiệp có thể chọn một trong các loại hình sau:
- Doanh nghiệp tư nhân: Do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm vô hạn về tài sản của doanh nghiệp.
- Công ty TNHH (Trách nhiệm hữu hạn): Có thể là công ty TNHH một thành viên (chỉ có một chủ sở hữu) hoặc công ty TNHH hai thành viên trở lên (có từ 2 đến 50 chủ sở hữu).
- Công ty cổ phần: Là công ty có vốn điều lệ được chia thành các cổ phần, có thể có ít nhất ba cổ đông và không hạn chế số lượng cổ đông.
- Công ty hợp danh: Do các cá nhân hợp tác với nhau và cùng chịu trách nhiệm liên đới về hoạt động của doanh nghiệp.
2. Chuẩn bị hồ sơ thành lập doanh nghiệp
Tùy vào loại hình doanh nghiệp, hồ sơ thành lập sẽ có sự khác biệt, nhưng thông thường bao gồm các giấy tờ sau:
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp: Là mẫu đơn yêu cầu cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
- Điều lệ công ty: Đối với công ty TNHH và công ty cổ phần, điều lệ công ty là bắt buộc.
- Danh sách thành viên/cổ đông: Liệt kê tất cả các thành viên hoặc cổ đông của công ty.
- Giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu: Đối với chủ sở hữu công ty hoặc người đại diện theo pháp luật.
- Giấy ủy quyền: Nếu bạn không tự làm thủ tục mà nhờ người khác.
3. Đăng ký tên doanh nghiệp
Tên doanh nghiệp phải đáp ứng các yêu cầu sau:
- Không trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên của doanh nghiệp đã đăng ký trước đó.
- Tên doanh nghiệp phải có yếu tố riêng biệt, không vi phạm đạo đức, thuần phong mỹ tục và không sử dụng các từ ngữ cấm.
4. Địa chỉ trụ sở chính
Doanh nghiệp cần có địa chỉ trụ sở chính hợp pháp để đăng ký. Địa chỉ này phải là một nơi cố định và có thể giao dịch được, có thể là văn phòng hoặc nhà xưởng.
5. Vốn điều lệ
Vốn điều lệ là số tiền mà các thành viên, cổ đông cam kết đóng góp khi thành lập doanh nghiệp. Tuy nhiên, đối với các ngành nghề không yêu cầu vốn tối thiểu, chủ doanh nghiệp có thể tự do quyết định số vốn. Tuy nhiên, đối với một số ngành nghề có yêu cầu vốn tối thiểu (ví dụ: ngân hàng, bảo hiểm), chủ doanh nghiệp phải đáp ứng số vốn tối thiểu theo quy định.
6. Người đại diện theo pháp luật
Mỗi doanh nghiệp phải có ít nhất một người đại diện theo pháp luật (giám đốc, tổng giám đốc). Người này sẽ thay mặt công ty ký kết các hợp đồng và thực hiện các nghĩa vụ pháp lý của doanh nghiệp.
7. Đăng ký thuế
Doanh nghiệp phải đăng ký thuế với cơ quan thuế địa phương nơi đặt trụ sở chính. Các bước bao gồm việc khai báo mã số thuế doanh nghiệp và đăng ký các loại thuế phù hợp (thuế GTGT, thuế TNDN, thuế TNCN,…).
8. Mở tài khoản ngân hàng và thông báo cho cơ quan thuế
Sau khi có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, doanh nghiệp phải mở tài khoản ngân hàng riêng và thông báo thông tin tài khoản này cho cơ quan thuế.
9. Con dấu doanh nghiệp
Doanh nghiệp phải làm con dấu và thông báo mẫu con dấu với cơ quan có thẩm quyền (tại cơ quan đăng ký doanh nghiệp). Đây là dấu pháp lý của doanh nghiệp, dùng để ký kết các hợp đồng và giao dịch pháp lý.
10. Các giấy phép chuyên ngành (nếu có)
Nếu doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực có điều kiện (như kinh doanh dược phẩm, thực phẩm, xây dựng, du lịch, vận tải…), doanh nghiệp phải xin cấp thêm các giấy phép chuyên ngành từ các cơ quan chức năng có thẩm quyền.
Thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp
- Nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp: Hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp sẽ được nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính, hoặc có thể nộp online qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
- Nhận Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp: Sau khi hồ sơ được duyệt, cơ quan đăng ký sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho bạn.
Các điểm cần lưu ý khi thành lập doanh nghiệp
- Thời gian xử lý hồ sơ: Thông thường, thời gian để hoàn tất thủ tục thành lập doanh nghiệp là từ 3 đến 5 ngày làm việc, nếu hồ sơ hợp lệ.
- Kê khai và nộp thuế đúng hạn: Doanh nghiệp cần tuân thủ quy định về kê khai và nộp thuế, bảo hiểm xã hội cho nhân viên để tránh bị xử phạt.
- Cập nhật thông tin: Khi có sự thay đổi về cơ cấu tổ chức, ngành nghề, hoặc các thông tin khác của doanh nghiệp, cần cập nhật kịp thời với cơ quan chức năng.
Thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam không phải là quá phức tạp, nhưng yêu cầu tuân thủ đầy đủ các điều kiện và thủ tục pháp lý. Chủ doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp và hoàn thiện các thủ tục đăng ký để hoạt động hợp pháp.
